 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
Rdzenna ludność Australii i Tasmanii. Przed kolonizacja europejska, tj. pod koniec XVIII w., Australie zamieszkiwało, według różnych szacunków, od 300 tys. do 1 mln. Aborygenów. Pod względem antropologicznym Aborygeni tworzą odrębny typ australoidalny, wykazujący podobieństwa zarówno do typu negroidalnego, jak i europeidalnego. Przodkowie Aborygenów pojawili się w Australii ok. 40-60 tys. lat temu, przedostając się na te tereny prawdopodobnie z Azji, nie wiadomo jednak, czy zasiedlenia dokonali jednorazowo, czy fale ich migracji powtarzały się. Aborygeni tworzyli językowo-terytorialne wspólnoty plemienne (ok. 500 przed przybyciem Europejczyków), które dzieliły się na mniejsze grupy, przemieszczające się w obrębie terytorium plemiennego w poszukiwaniu żywności.
Gospodarka Aborygenów była wyłącznie przyswajająca, opierała się na zbieractwie, łowiectwie i rybołówstwie. Aż do czasu przybycia Europejczyków nie znali oni rolnictwa ani hodowli, nie posiadali umiejętności obróbki metali, obce było im tkactwo oraz garncarstwo. Ich skromna wytwórczość ograniczała się do obróbki kamienia, drewna, kory, włókien roślinnych, a także materiałów pochodzenia zwierzęcego (kości, skóry, sierści czy piór). Organizacja społeczna Aborygenów była dosyć skomplikowana, grupa plemienna dzieliła się na szereg podgrup, fratrii i mniejszych jednostek.
Bardzo ważną role odgrywały obrzędy inicjacyjne związane z przechodzeniem do grupy ludzi dorosłych. Szczególna rola w społeczności przypadała starszym mężczyznom, którzy pełnili role strażników tradycji - mitów i rytuałów. Oni także byli autorytetami w zakresie wzorców wszelkich zachowań społecznych. Totemistyczna interpretacja powiązań człowieka z otaczającym go światem była najistotniejsza częścią wierzeń Aborygenów, zgodnie z którymi duchy przodków przebywały w mitycznej przestrzeni poza czasem i przestrzenia realna.
Przedmioty kultu - totemy i tzw. czuringa, a także
inne przedmioty sakralne (mogły być nimi przedmioty użytkowe, np. bron), były
zdobione rytami i rysunkami nawiązującymi do treści mitów. W ten sam sposób
zdobiono miejsca o charakterze sakralnym, m.in. skały, drzewa, również ciała
uczestników rytuałów pokrywano malowidłami. Znaczna role w obrzędach
kultowych odgrywały poezja, muzyka i taniec. Aborygeni praktykowali także
magie. Kontakt z Europejczykami, szczególnie w okresie nasilenia się
kolonizacji Australii, spowodował znaczę zmniejszenie się populacji Aborygenów.
Zostali oni wyparci na tereny bezludne i nieurodzajne (Australia Zachodnia,
Queensland, Terytorium Północne).
Proces ich przymusowej asymilacji i pacyfikacji, który miął miejsce w XIX w. spowodował wymieranie całych plemion. Aby zapobiec definitywnej dezintegracji społeczności Aborygenów w latach 20. i 30. XX w. zaczęły powstawać pierwsze rezerwaty. Od lat 60. zaczęto praktykować tzw. asymilacje dobrowolna. Aborygeni rozpoczęli migracje do miast, podejmowali także prace w charakterze robotników rolnych i hodowlanych. Doprowadziło to do zaniknięcia ich tradycyjnej kultury i plemiennych odrębności.
Od 1967 Aborygeni są pełnoprawnymi obywatelami Australii, posiadają prawa wyborcze, podjęte zostały również próby uregulowania ich prawa własności do zajmowanej ziemi. W 1986 liczba Aborygenów wynosiła 228 tys., ich populacja jednak stale maleje. Sytuacja ekonomiczna Aborygenów jest znacznie gorsza niż pozostałej ludności Australii - wskaźnik bezrobocia jest sześciokrotnie wyższy, a przeciętne zarobki dwukrotnie niższe niż średnia krajowa.
 |
 |
 |
 |
 |